Avløysar
Dersom du treng avløysar;
ta kontakt med:
Landbrukstjenester Buskerud SA
Avd kontor Enden 1,
3550 Gol
Telefon: 468 03 390
E-post: torbjorn@ltbuskerud.no
Hovudkontor:
Grønt Fagsenter
Buskerudveien 134, 3340 Åmot
Telefon: 468 03 390
E-post: gunhild@ltbuskerud.no
Landbrukstenester Folgefonna: telefon: 930 94 485.
Bu- og driveplikt
Buplikt vert utløyst i samband med eigarskifte og tyder at bustadhus skal nyttast til heilårs busetjing anten av eigar (personleg buplikt) eller av ein leigetakar (upersonleg buplikt). Driveplikt er plikt til å drive jordbruksareal dvs. hauste og kultivere arealet årleg.
Etter Konsesjonslovas § 5, fyrste ledd, er det personleg buplikt i 5 år ved erverv av jord- og skogbrukseigedom med meir enn 35 dekar fulldyrka og/eller overflatedyrka areal eller 500 daa produktiv skog. Buplikta er oppfylt viss eigaren er registrert i folkeregisteret med vedkomande eigedom som bustadadresse.
Det er konsesjonsplikt når eigedommen har over 100 daa totalareal.
Det er ikkje lenger høve til å søke om fritak frå buplikt. Viss du overtek eigedom med buplikt og ikkje buset deg der innan 1 år, må du søke kommunen om konsesjon.
Innskjerping av buplikta i ÅlEtter Konsesjonslovas § 7, kan kommunen ved forskrift innføre buplikt ved overdraging av einkvar bygd eigedom som er, eller har vore i bruk som heilårsbustad. Eigaren sjølv treng ikkje å bu på eigedomen, men kan til dømes leige ut heile eller delar av bustaden til fastbuande.
Ål kommune har saman med omlag 80 av landets 431 kommunar innført en slik innskjerping av lova. Det er kommunen som skal føre kontroll med at buplikta vert oppfylt.
Reglane gjev kommunane høve til å sette slektskapsunnataket ut av kraft. I Ål kommune er det gjort frå og med 7.2.2011 Slik at det ikkje lenger er noko unnatak for buplikt sjølv om overdraging skjer innan familie.
DrivepliktGjeld alt jordbruksareal dvs. fulldyrka jord, overflatedyrka jord og innmarksbeite. Driveplikta er personleg. Eigar av jordbruksareal pliktar å drive jorda så lenge vedkomande er eigar.
Driveplikta er fastlagt i Lov om jord (jordlovas) § 8
Driveplikta kan oppfyllast ved skriftleg avtale om bortleige for 10 år. Kommunen skal godkjenne slik leigeavtale. Avtala kan ikkje seiast opp av utleigar med mindre det er misleghald. Kommunen skal føre tilsyn med at driveplikta vert oppfylt og kan gi pålegg om bortleige av jord eller leige bort jord. Det er i særskilte høve mogleg å søke kommunen om fritak frå driveplikta.
Meir info:Statens landbruksforvaltning (SLF) si temaside om buplikt
Statens landbruksforvaltning (SLF) si temaside om driveplikt
Landbruksdepartementets rundskriv M-2/2009 konsesjon og boplikt (.pdf)
Landbruksdepartementets rundskriv M-3/2009 Driveplikten etter jordloven
Deling av driftseining
Det er jordlova som set rammene for korleis ein landbrukseigedom kan forvaltast. Landbruks- og matdepartementet har delegert til kommunane å ta avgjerder i saker som har med deling av landbrukseigedom å gjera.
Jordlova § 12 slår fast at deling av eigedom som er nytta eller kan nyttast til jordbruk eller skogbruk må godkjennast av kommunen. Med eigedom meiner ein òg rettar som ligg til eigedomen, t.d. jakt-, fiske- og beiterettar, og partar i sameige.
I landbrukslovgjevinga nyttar ein omgrepet ‘driftseining’. Grovt sett er det slik at alle gards- og bruksnummer som høyrer til same eigar òg høyrer til same driftseining. Ein kan dermed ikkje selja ein del av ein landbrukseigedom utan godkjenning frå kommunen sjølv om delen har eit anna gards- og bruksnummer enn hovudeigedomen.
Ved vurdering av ein delingssøknad legg kommunen jordlova §§ 1 og 12 til grunn. § 1 tek for seg føremålet med lova, og § 12 tek spesifikt for seg deling av landbrukseigedom. Lovteksten seier at kommunen skal ta omsyn til følgjande moment i vurderinga av om ein landbrukseigedom skal kan delast:
- vern av arealressursane
- om delinga fører til ei driftsmessig god løysing
- om delinga kan føre til drifts- eller miljømessige ulemper for landbruket i området
Det kan dessutan leggjast vekt på omsynet til busetjing i området. Det skal takast omsyn til både den eigedomen arealet/retten blir delt ifrå, og den eigedomen arealet/retten skal leggjast til.
Kommunen får fleire typar delingssøknader – frå mindre landbruksareal som skal seljast som tilleggsjord, til søknad om å dele ifrå til dømes ei utleigehytte med tomt eller søknad om oppdeling av ein heil landbrukseigedom. I sistnemnde tilfelle vil kommunen krevje ein fullstendig plan for delinga der søkjaren skisserer planane for kva enkelt teig og rett. Kommunen vil òg krevje kart og ein signert intensjonsavtale eller kjøpekontrakt før søknaden kan handsamast. Dersom du har planar om fullstendig oppdeling av ein landbrukseigedom, rår kommunen deg til å starte prosessen med eit innleiande møte med kommunen.
Saksgangen i delingssaker vil variere mykje med kva type deling det blir søkt om. Enkle saker kan avgjerast delegert, medan større saker blir avgjort politisk i sektorutval for teknisk, næring og ressurs (STNR).
I utgangspunktet skal du fylle ut skjemaet Søknad om deling og rekvisisjon av oppmålingsforretning. Skriv gjerne ein fritekst attåt dersom søknaden gjeld ein landbrukseigedom. Gebyret for å få handsama ein delingssøknad etter jordlova er for tida (2019) 2 000 kroner. I tillegg kjem gebyr for handsaming etter plan- og bygningslova og eventuelt kostnad ved oppmåling. For særleg kompliserte og tidkrevjande saker kan kommunen krevje timesbetalt.
Gjerdehald
Forbod mot bruk av piggtråd
Med lov om dyrevelferd, gjeldande frå juni 2009, vart det innført eit generelt forbod mot bruk av piggtråd ”for å regulere dyrs ferdsel.” (§15). Dette tyder at det er forbode å bruke piggtråd i nye gjerde, men det er framleis lov å vedlikehalde dei piggtrådgjerda som allereie finst.
Hald gjerda i god stand
Me minner om at alle har plikt til å halde gjerda sine i slik stand at dei ikkje er til fare for folk og dyr. Det gjeld hyttefolk så vel som fastbuande.
Eit godt gjerde skal vera minst ein meter høgt, så tett at småfe ikkje kan smette igjennom, og utan piggtråd, trådvasar eller anna som dyr kan setja seg fast i. Grinder skal slå utover.
Jordleigekontrakt - døme
Dette er berre eit døme - både kva tenester som eventuelt skal reknast inn og pris blir sjølvsagt ein diskusjon mellom utleigar og leigetakar.
Døme på jordleigekontrakt finn du her
Jordprøver
Det er som kjent eit krav at alle føretak som disponerer jordbruksareal med planteproduksjon, og som har rett til produksjonstilskot i jordbruket, skal laga gjødselplan kvart år. Det er ein del av miljøplan trinn 1 som gardbrukarar skal ha i orden både i høve til KSL og søknad om produksjonstilskot.
For å kunne laga gode gjødselplanar er det naudsynt å kjenne næringsinnhald i jorda. Det kan ein finne ved å analysere jordprøver henta frå dei ulike teigane som skal gjødslast. Nye jordprøver må takast minst kvart 8. år. Dei skal analyserast for pH, fosfor, kalium og glødetap, eventuelt at det blir gjeve ei skjønsmessig vurdering av moldinnhald.
Gjødselplanen kan du anten laga sjølv, eller du kan kjøpe tenesta frå til dømes Norsk landbruksrådgjeving (NLR). Dersom du vel å kjøpe tenesta frå NLR, ber dei om at du tek kontakt før du tek prøvene.
Kommunen har jordprøvebor til utlån og små pappaskar til å samle jordprøvene i. Ta kontakt med Servicetorget på Tingstugu tlf. 32 08 50 00. Frå og med hausten 2014 får den enkelte gardbrukar sjølv ansvar for å sende prøvene til analyse.
Du må merkje jordprøvene godt slik at du veit kva teig dei er henta frå og fylle ut bestillingsskjemaet nedanfor.
Slik tek du ut jordprøver (.pdf)
Send jordprøvene til:
|
Eurofins Postboks 3033 |
Aktuell lenke:
Forskrift om gjødslingsplanlegging:
Konsesjon for erverv av fast eigedom
Skal du kjøpe landbrukseigedom må du søke kommunen om konsesjon.
Det same gjeld viss du kjøper bustadhus og ikkje ynskjer å oppfylle buplikta.
Søknadsskjema (LDIR-360 N) finn du her
All overtaking av fast eigedom er konsesjonspliktig med nokre unnatak. I dei tilfelle der det er fritak for konsesjon skal kjøpar fylle ut og underteikne eigenfråsegnskjema.
Regulere og kontrollere omsetting av fast eigedom, og sjå til at eigedommar som er eller har vore nytta som heilårsbustad framleis blir nytta som heilårsbustad.
MålgruppeEigenfråsegn om konsesjonsfritak kan nyttast ved overdraging av:
Sitat frå § 4 i konsesjonslova (unntak på grunnlag av eiendommens karakter)
Konsesjon er ikke nødvendig ved erverv av:
-
ubebygde enkelttomter for bolig eller fritidshus, dersom tomten ikke er større enn 2 dekar og er godkjent fradelt etter plan- og bygningsloven og jordloven.
-
ubebygde enkelttomter for bolig eller fritidshus som ligger i et område som i kommuneplanens arealdel eller reguleringsplan etter plan- og bygningsloven er utlagt til bebyggelse og anlegg, og der tomteinndelinger foretatt eller godkjent av bygningsmyndighetene.
-
andre ubebygde arealer, dersom de ligger i et område som i reguleringsplan er regulert til annet enn landbruks-, natur- og friluftsformål samt reindrift, eller som i kommuneplanens arealdel er lagt ut til bebyggelse og anlegg.
-
bebygd eiendom, ikke over 100 dekar, der fulldyrka og overflatedyrka jord ikke er mer enn 35 dekar.
Ved andre overdragingar må den som kjøper eigedom søkje om konsesjon.
I Ål kommune er slektskapsunnataket oppheva. Det gjer at ny eigar må søke om konsesjon viss bustadhus overteke frå nær slekt, ikkje framleis skal vera i bruk som bustadhus.
VilkårKjøparen må stadfeste at:
- ubebygde tomter skal bebyggast innan 5 år
- bruken av eigedommen ikkje blir endra i strid med plan
- bebygd eigedom som er eller har vore nytta som heilårsbustad framleis skal nyttast som heilårsbustad, anten av kjøparen sjølv eller andre.
- reglane om buplikt på landbrukseigedommar skal oppfyllast
Utfylt og underteikna skjema skal sendast Ål kommune. Det er to ulike skjema:
Eigenfråsegn om konsesjonsfridom i kommunar med nedsett konsesjonsgrense SLF-356N (raudt skjema)
Dette skjemaet skal nyttast i Ål fordi me har innført 0-konsesjonsgrense ved tileigning/kjøp av både bebygd og ubebygd eigedom.
Det er viktig å vera klar over at slektskapsunnataket er oppheva i Ål kommune.
Dersom eigedomen er større enn 100 daa eller har meir enn 35 daa fulldyrka og/eller overflatedyrka jord nyttar du skjemaet SLF-360 (grønt skjema):
Eigenfråsegn konsesjonsfridom ved tileigning/kjøp av fast eigedom mv (grønt skjema)
Kommunen skal stadfeste på eigenfråsegna at overdraginga er konsesjonsfri og ikkje fører til deling av driftseining jf. jordlova § 12. Eigenfråsegna skal deretter sendast som vedlegg til skøyte når det blir sendt til tinglysing hjå Kartverket Tinglysing, Postboks 600 Sentrum, 3507 HØNEFOSS. Kort sakshandsamingstid i kommunen dersom tilhøva ligg til rette for å nytte eigenfråsegn om konsesjonsfritak, og skjema er riktig utfylt.
Den som står oppført som rekvirent på skøytet får tilsendt rekning på tinglysingsgebyr og dokumentavgift frå Statens kartverk.
Lag og organisasjonar i jordbruket i Ål
Ål Bondelag
Leiar: Vidar Kolbjørnsgard
Ål Bonde- og Småbrukarlag
Leiar: Thor Warberg
Ål Bygdekvinnelag
Leiar: Tone Idunn Anthun
Leveld Bygdekvinnelag
Leiar: Bjørg Feten
Votndalen Bygdekvinnelag
Torpo Bygdekvinnelag
Leiar: Anne Bente Hovda
Ål Sankelag
Leiar: Torstein Myking
Fødalen Beitelag
Leiar: Torkel Høgset
Ål Sau- og Geitalslag
Leiar: Lars Eivind Haugo
Vats og Leveld Sau og geit
Leiar: Anne Lise Thune Sorteberglien
Dyrevernnemnda for Hallingdal
Leiar:
Drenering/grøfting av jordbruksjord - tilskot
Nydyrking
Planar om nydyrking skal godkjennast av kommunen. Det gjeld uavhengig av kor stort arealet er.
Meir info finn du hjå Statens landbruksforvaltning (mellom anna søknadsskjema)
Vedlegg til søknadOversiktskart som syner kvar landbrukseigedomen ligg og detaljert kart som syner det omsøkte arealet. Servicetorget på Tingstugu kan hjelpe deg med å skaffe kart. På Hallingkart.no kan du vera sjølvhjelpen.
SøknadsfristÅret rundt.
HandsamingstidNydyrkingssaker krev synfaring på barmark. Total handsamingstid vil difor vera avhengig av når på året søknaden kjem inn. Du får førebels svarbrev med opplysning om når søknaden er venta ferdig handsama innan tre veker etter at me har motteke søknaden.
Vanlegvis blir søknaden avgjort administrativt. I spesielle tilfelle blir saka handsama i sektorutval for teknisk, næring og ressurs. Alle søknader om nydyrking skal sendast på høyring til Buskerud fylkeskommune. Dette fordi kulturminneforvaltninga i ein del tilfelle ynskjer å koma på synfaring før dyrkingsarbeidet tek til. Det er kommunen som sender syter for at fylkeskommunen får høve til å uttala seg.
Lover/vedtekterOrdninga er heimla i Forskrift om nydyrking
Klageadgang og instansSend ei eventuell klage til Ål kommune. Dersom klaga ikkje blir teke til følgje, blir saka sendt vidare til Fylkesmannen.
Har du spørsmål ta kontakt med fagkonsulent Bjørg Torsteinsrud
Skogbruk
Torvuttak
Torvuttak blir rekna som omdisponering av dyrka jord (jordlova §9)
Dersom dyrka jord skal brukast til noko anna enn jordbruksproduksjon, krev det søknad og eventuelt vedtak om dispensasjon. I juni 2015 gjorde STNR (sektorutval for teknisk næring og ressurs) eit prinsippvedtak der dei stramma inn dispensasjonspraksisen (Sak 65/15). Ål kommune gjev no vanlegvis ikkje dispensasjon for omdisponering av dyrka jord når føremålet er uttak av torv. Grunngjevinga er at dei drifts- eller miljømessige ulempene torvuttak gjev for landbruket og kulturlandskapet på kort og lang sikt veg tyngre enn det samfunnsgagnet ei omdisponering til dette føremålet gjev. Prinsippet gjeld kommersielt torvuttak. Uttak av torv til eige hustak er framleis tillate.
Det er grunneigar som må søkje om omdisponering.
Vedtak gjort i STNR 23.06.15