Skogbruk

Bålbrenning

Bålbrenning

Skog- og utmarksforvaltar

Skog- og utmarksforvaltar i Ål og Hol heiter  Tin Are Linderud

Han har fast kontorstad i Ål alle dagar unnateke onsdagane, då har han kontorstad i Hol kommune.
Direkte telefonnr: 32 08 50 84

Skal du hogge?

Den norske skoglovgivinga har lang tradisjon for la skogeigar få fridom under ansvar. I dag sett ein ofte vekk tømmerdrifta til skogentreprenørar. Likevel er det skogeigar som står ansvarleg for at hogst blir gjennomførte i samsvar med lov og forskrift.

Det fins fleire ulike hogstformar. Opne hogstar består av flatehogst, frøstillingshogst og småflatehogst. Lukka hogstar er gruppehogstar og skjermstillingshogst. Herunder kjem også bledningshogst, fjellskoghogst og kanthogst.

• Søk nøytral faghjelp for vurdering av mellom anna hogstmognad, vegløysingar og pristilbod om du er i tvil.
• Avklar eventuelle vegbehov og moglegheiter for tilskot til landbruksveg så tidlig som mogeleg før hogst.
• Dersom du har skogbruksplan med hogstforslag, bruk den.
• Samstundes som det takserast for å lage skogbruksplan, blir det registrert miljøverdiar i skog (MiS). Skogeigar er pliktig til å ha gjort denne registreringa i skog som skal hoggast, men er ikkje pliktig i å ha skogbruksplan.
• Følg med på hogsten undervegs, måling av volum som går ut av skogen og virkesavregninga.
• Hugs at det er du som skogeigar som har ansvar for opprydding etter hogst, og at det eventuelt og må avtalast i ei kontrakt.
• Skogeigar har også ansvar for forynging av areala som er hogd. Det kan lønne seg å bestille planting samstundes som du inngår ei avtale om hogst.  

Kontakt skogbruksleder som kan hjelpe deg med avverking av skog og skogkultur.

• Viken skog AS, tlf. 32 10 30 00, e-post@viken.skog.no
• Nortømmer AS, tlf. 904 78 000, post@nortommer.no

Hogst i vernskog

All hogst i vernskogen, unnateke virke til eige bruk skal meldast til skogbrukssjefen i kommuna på eige skjema seinast 3 veker før hogst. Kart over område skal følgje søknaden. Ved hogst i vernskog skal Retningslinene for forvaltning av vernskog (Ål, 1993) fylgjast. 

Melding om hogst i vernskog

Retningsliner for forvaltning av vernskog

Vernskog i Hallingdal er skogareal som ligg så høgt til fjells at det er vanskelege forhold for forynging, eller er så sårbar at han kan bli øydelagt ved feil skogbehandling. Vernskog er ikkje freda, men hogst i vernskog skal følgje retningsliner gitt av fylkeslandbruksstyret. 

På nordsida av hovuddalføret følgjer vernskoggrensa kote 860 frå kommunegrensa mot Gol og vestetter til skjeringspunkt med Helsingsetvegen. Herfrå går grensa i rett line mot sørvest til skjeringspunkt mellom Grytegrovi ok kote 840. Vidare følgjer grensa kote 840 mot sør til Geiteryggen, vestetter til Sel og gjennom Votndalen og Leveld til skjeringspunkt med vegen mot Fjellstølen-Hemsedal. Herfrå går grensa i rett line mot sørvest til kote 840 ved hus på Nystølen 74/8. Vidare følgjer grensa kote 840 i sør-vestlia for Leveld-Votndalen, gjennom Øvre-Ål, rundt Kvinnegardslia og Nasakamben til kommunegrensa mot Hol 

På sørsida av hovuddalføret følgjer vernskoggrensa kote 840 frå kommunegrensa mot Gol og vestetter til Jonstølen, derifrå rundt myrdraga mot nord og rundt Trolltjørnhovda, så vestetter over parkeringsplassen på Rota til kommunegrensa i Hol. Vidare er det vernskoggrense etter kote 740 rundt Okslenuten og etter kote 840 rundt Ridalsbergi og Geiteryggen. Heile Halldalen i Ål kommune er vernskog.

Forynging/planting

I følgje Lov om skogbruk (skogbrukslova) har skogeigaren plikt til å setja i gang foryngingstiltak inna 3 år etter hogst. Forynging av skog kan skje gjennom planting, naturleg forynging eller ein kombinasjon mellom desse. Hugs at aktuell foryngingsmåte må vere avklara før hogst slik at rett hogstform kan nyttast.

Planting
Planting er den sikraste metoden for å få opp tilfredsstillande forynging av gran i rimelig tid etter hogst. Planting er fyrst og fremst aktuelt for gran på middels og god mark, og bør gjennomførast innan 2 år etter hogst. Antal planter/daa varierer med bonitet og driftsforhold.

Naturleg forynging 
Denne foryngingsmetoden er mest aktuelt for forynging av furu. Stadeigen frømateriale sikrar eit godt utgangspunkt for kvalitetsproduksjon. Dei mest aktuelle vegetasjonstypane for furu er bærlyngmark og lavmark, samt noko av blåbærmarktypen.

I Øvre Hallingdal er det store variasjonar på topografi og jordbotn, og det vil ofte vera rett å kombinere granplanting med forynging av furu på ein og same foryngingsflate. Furu vert ofte forynga med frøtre (5-15 trær pr. dekar avhengig av bonitet). Der det ikkje finns nok med frøtre er såing aktuelt supplement. 

Markbereding av plantefeltet i forkant bør vurderast, der målet er å oppnå gode spireplassar på blottlagt mineraljord. 

Skogskjøtsel/kultur

For å nytte skogen sin best mogeleg til tømmerproduksjon, bør den skjøttast jamt. For å stimulere til auka innsats innan skogkultur, er det mogeleg å søke tilskot.

Ungskogpleie
Ungskogpleie er stell av etablert skog før den kan gi tømmer i dimensjoner til skur og massevirke. Ein fristillar dei beste trea av ønska treslag i ei avstandsregulering. Ungskogpleie bør skje før det oppstår piskeskadar frå andre tre, og når lauvtre har blitt konkurrentar.

I eit granbestand skal det stå att ca. 250 tre/daa, i eit furubestand ca. 200 tre/daa.

Tynning
Tynning skjer når etablert skog kan gi tømmer i dimensjoner til skur og massevirke. Tynning bør tidlegast skje når kronelengda er halvparten av trehøgda for furu og bjørk, men før kronelengda har blitt 1/3 av trehøgda. For gran bør tynning tidlegast skje når kronelengda er 2/3 av høgda, men før kronehøgda har blitt halvparten av trehøgda.

Kvifor skjøtte skogen?
Framtidstrea blir kraftigare og får ei meir symmetrisk krone som er meir stabil mot snøskader. Ei symmetrisk og velutvikla krone utviklar og eit kraftigare rotsystem som gjør treet meir bestandig mot stormskader.

Ved å satse på kvalitet er man sikker på at tømmeret kan nyttast i alle sortiment, og skogeigar har mogelegheit til å velje det til ein kvar tid best betalte sortimentet og mest optimale avverkingstidspunktet. Eit riktig treantal pr. daa vil gi høgare bruttoverdi av tømmeret og ein lågare driftskostnad ved avverking, som vil auke skogeigars netto forteneste.

Med dagens gunstige økonomiske ordningar vil ein investering i ungskogpleie normalt vere det mest lønsame tiltaket du kan gjere i eit etablert skogbestand.

Skogfond

Skogfond er ein lovpålagt fondssparing for skogeigarar for å stimulere til auka investeringar i skogen. Sjå Forskrift om skogfond.

Avsetninga til skogfondet skal vere mellom 4 og 40 prosent av inntekta frå tømmersalet. Det er skogeigar som bestemmer prosenten som skal settast av, og det må skje når kontrakt skrivast med kjøpar. Når ein brukar peng frå skogfondet til investeringar i skogen, er det berre 15 prosent som blir skattelagt, resten er skattefritt. 

Effekten av bruk av skogfond og eigenandel kan beregnast her; skogfondskalkulator.

Innbetaling
Når skogeigar sel tømmer og biobrensel trekk den som kjøpar, pengar til skogfondet frå oppgjøret, og sett pengane inn på skogfondskontoen. Ved småsal direkte frå garden (for eksempel materialar/ved), må skogeigar sjølv rapportere salet og betale inn til skogfondet. Pyntegrønt og juletre er frivillig. Ekstra innbetaling til skogfond kan skje inneverande kalenderår som hogst er gjort.

Utbetaling
Skogfondsmidlar utbetalast ved at skogeigar kontaktar kommuna direkte eller via nettløysing, og dokumenterer dei utførte investeringstiltaka. Dette må gjerast seinast eit år frå utgangen av det kalenderår investeringa blei gjennomført. Bruk gjerne skjemaet frå landbruksdirektoratet som dokumentasjon og hugs å sende med kopi av faktura og evt. kart.

Skjemaet finnes her: Refusjonskrav for utbetaling fra skogfond.

 

Kva kan skogfondsmidlane brukast til?

• Skogkulturtiltak (bl.a. planting, markbereding, ungskogpleie)
• Underskot ved tynningsdrift
• Etablering av felt for juletre- og pyntegrøntproduksjon
• Nybygging og ombygging av skogsbilvegar og traktorvegar, og ombygging av velteplassar
• Vedlikehald av skogsbilvegar, traktorvegar og velteplassar
• Miljøtiltak
• Skogbruksplanlegging
• Skogforsikring
• Kurs og kursmateriell knytt til skogens drift
• Bioenergitiltak

Sjå fleire tiltak her: Kva kan dekkast og ikkje dekkast av skogfond?

Ta kontakt med skogforvaltar i kommuna ved spørsmål, eller sjå Landbrukdirektoratet sine sider, Skogfond og skogfondkonto.

Landbruksveger

Bygging av veg skal handsamast etter Forskrift om planlegging og godkjenning av landbruksveier når den samla nytta av vegen knytt til landbruksverksemd er lik eller over 50 prosent.

Søknadspliktig: Alt av nybygging og ombygging av landbruksvegar, etablering av massetak og tiltak som omfattar betydelege terrenginngrep.

Ikkje søknadspliktig: Vedlikehald, punktutbetring eller enkel opprusting av eksisterande landbruksveg som ikkje førar til endring i vegklasse i samsvar med Normaler for landbruksveier.  

Søknad om bygging av landbruksveg skal sendast til kommuna på skjema frå Landbruksdirektoratet: Søke om bygging av landbruksvei. Kart skal leggast ved.

Vegvedlikehald

Frivillig vern av skog

Kva er frivillig vern av skog? | Frivillig vern

Samandrag frå nettsida om frivillig vern:

Frivillig vern av skog går ut på at skogeigar tilbyr skogareal for vern. Dersom området har naturfaglige kvalitetar som tilseier at det kan vernast, og vernemyndighetene takkar ja til tilbodet, kan området vernast som naturreservat etter naturmangfoldlova §37.

Ei avtale mellom skogeigar og staten vil forhandlast fram, og innehalde avgrensing av området, verneforskrift som regulerer bruken av området og erstatning.

Skogeigar vil få skattefri erstatning for området som vernast. Denne erstatninga er basert på verdien av å drive skogbruk i området. Skogeigar beheld eigedomsretten, samt jakt-, fiske- og beiterettigheter.

Det er særlig gamal skog som har verneverdi. Avhengig av boniteten i området vil gamal skog i seg sjølv ha verneverdi dersom det er over ein viss størrelse. Dersom eit område inneheld spesielle natur- og miljøkvaliteter har det særlig verneverdi. I slike områder vil størrelsen på arealet ha lågare betyding for om området kan vernast eller ikkje. 

Sjå meir på Aktuelle områder - Frivillig vern.

 

Tilskot

For å finansiere tiltak i skogbruket kan ein nytte seg av skogfond og søke om tilskot. Informasjon om kva som kan søkjast tilskot til i skogbruket, og alle tilskotsskjema fins her: Ordninger for skogbruk - Landbruksdirektoratet.

Ål kommune handsamar søknadar om tilskot til:

• Nærings- og miljøtiltak i skogbruket (NMSK-midlar)
  • Frist miljøtiltak: 1. oktober
  • Frist skogkultur: 1. desember
• Klimatiltak i skog
  • Gjødsling: frist 15. september
  • Tettare planting og suppleringsplanting: frist 1. september og 25. november
• Skogsdrift med taubane, hest og andre driftsmetodar (bratt terreng): frist 1. desember
• Vegbygging: frist løypande, men innan 1. desember

Statsforvaltaren handsamar søknader om tilskot til:

• Skogbruksplanlegging med miljøregistreringar

Ta kontakt med skogforvaltar i kommunen for generell rettleiing og informasjon om det offentlege verkemiddelapparatet.

Vidare info om de ulike tilskota finn du her.